Tweet
Các Mô Hình Phủ Sóng Dịch Vụ Trong Trung tâm Điều hành An ninh (SOC) và Trách nhiệm Vận hành Tương ứng
Một SOC hiện đại có thể triển khai nhiều mô hình phủ sóng khác nhau tùy theo nhu cầu bảo mật, nguồn lực và mức độ rủi ro của tổ chức. Dưới đây là các mô hình phổ biến cùng với phạm vi trách nhiệm vận hành đi kèm:
1. Giám sát và Phản hồi 24/7
Các Thành Phần Cốt lõi Trong Mọi Mô Hình SOC
Một SOC hiện đại có thể triển khai nhiều mô hình phủ sóng khác nhau tùy theo nhu cầu bảo mật, nguồn lực và mức độ rủi ro của tổ chức. Dưới đây là các mô hình phổ biến cùng với phạm vi trách nhiệm vận hành đi kèm:
1. Giám sát và Phản hồi 24/7
- Mục tiêu: Đảm bảo khả năng phát hiện và phản hồi sự cố an ninh trong thời gian thực, bất kể thời gian hay ngày trong tuần.
- Trách nhiệm:
- Theo dõi liên tục hệ thống SIEM và các công cụ giám sát để phát hiện cảnh báo bất thường.
- Phân tích log, lưu lượng mạng, và tín hiệu từ EDR để nhận diện các hành vi đáng ngờ.
- Ưu tiên xử lý sự cố dựa trên mức độ nghiêm trọng và phạm vi ảnh hưởng.
- Thực hiện các hành động phản ứng theo kịch bản định trước (playbook): cô lập, chặn, thu hồi quyền truy cập...
- Chuyển tiếp các sự cố phức tạp đến SOC cấp cao hơn hoặc đội phản ứng sự cố chuyên sâu (IRT).
- Duy trì nhận thức tình huống và theo dõi bối cảnh đe dọa mới nổi.
- Ghi chép chi tiết sự kiện và phản hồi phục vụ phân tích hậu sự cố và tuân thủ.
- Mục tiêu: Phù hợp với tổ chức có mức độ rủi ro thấp hoặc hạn chế ngân sách, chỉ giám sát trong giờ làm việc.
- Trách nhiệm:
- Giám sát chủ động trong khung giờ cố định.
- Xử lý các sự cố phát hiện trong giờ làm việc.
- Tự động đánh dấu và lưu trữ sự kiện xảy ra ngoài giờ để xử lý sau.
- Phối hợp với nhân sự trực ngoài giờ hoặc MSSP trong trường hợp cần thiết.
- Bảo trì và cập nhật định kỳ các công cụ an ninh.
- Tổng hợp báo cáo ngày về tình hình an ninh.
- Mục tiêu: Cân bằng giữa chi phí và hiệu quả bằng cách kết hợp nhân lực nội bộ, tự động hóa và dịch vụ thuê ngoài.
- Trách nhiệm:
- Duy trì giám sát liên tục thông qua hệ thống tự động và MSSP.
- Nội bộ đảm nhiệm phân tích, xử lý sự cố trong giờ làm việc.
- Kích hoạt đội ứng trực hoặc đối tác thuê ngoài để xử lý sự cố ngoài giờ.
- Liên tục tối ưu hóa quy tắc cảnh báo và cấu hình hệ thống.
- Thực hiện săn mối đe dọa định kỳ nhằm phát hiện các mối nguy chưa được nhận diện.
- Đảm bảo luồng chuyển giao sự cố và báo cáo mạch lạc giữa các bên liên quan.
- Mục tiêu: Kích hoạt dịch vụ SOC chỉ khi có sự cố hoặc nghi ngờ, thường áp dụng cho tổ chức nhỏ hoặc đội bảo mật có quy mô giới hạn.
- Trách nhiệm:
- Xử lý sự cố theo từng tình huống cụ thể được phát hiện bởi người dùng hoặc công cụ giám sát.
- Phân tích pháp y để xác định nguyên nhân, phạm vi ảnh hưởng.
- Triển khai biện pháp khắc phục như vá lỗi, làm sạch hệ thống.
- Đưa ra khuyến nghị phòng ngừa tái diễn.
- Lưu trữ kết quả và bài học để cải thiện quy trình phản ứng.
- Hỗ trợ đào tạo người dùng cuối về nhận diện và báo cáo các sự cố.
- Mục tiêu: Chủ động tìm kiếm các mối đe dọa chưa bị phát hiện thông qua phân tích hành vi và dữ liệu.
- Trách nhiệm:
- Triển khai các chiến dịch "Threat Hunting" để truy lùng APT và mối đe dọa nội bộ.
- Phân tích dữ liệu log lịch sử, truy cập và hành vi để xác định bất thường.
- Đưa ra giả thuyết và kiểm chứng các lỗ hổng tiềm tàng.
- Phối hợp với nhóm quản lý lỗ hổng để triển khai biện pháp giảm thiểu phù hợp.
- Cập nhật dữ liệu tình báo mối đe dọa (threat intelligence).
- Tinh chỉnh SIEM và công cụ phân tích để cải thiện khả năng phát hiện.
- Mục tiêu: Đáp ứng các yêu cầu về tuân thủ và quy định như GDPR, HIPAA, PCI-DSS, SOC 2...
- Trách nhiệm:
- Giám sát hệ thống để phát hiện vi phạm chính sách bảo mật.
- Ghi nhật ký chi tiết phục vụ cho việc kiểm toán.
- Thực hiện đánh giá định kỳ, rà soát cấu hình để bảo đảm phù hợp với yêu cầu pháp lý.
- Hỗ trợ đội kiểm toán nội bộ và bên ngoài trong quá trình đánh giá.
- Đề xuất các biện pháp kiểm soát như mã hóa, giới hạn quyền truy cập.
- Đào tạo nhân viên về tuân thủ và quy trình an ninh thông tin.
- Mục tiêu: Thuê ngoài toàn bộ chức năng giám sát, phát hiện và phản hồi, dành cho tổ chức không có SOC nội bộ hoặc thiếu năng lực chuyên môn.
- Trách nhiệm:
- Quản lý, cấu hình và vận hành các công cụ bảo mật (SIEM, EDR, NDR...).
- Cung cấp giám sát liên tục và dịch vụ phản hồi sự cố theo SLA.
- Thực hiện điều tra, cô lập, khắc phục các mối đe dọa đã phát hiện.
- Gửi báo cáo chi tiết và khuyến nghị cải tiến an ninh cho khách hàng.
- Tích hợp threat intelligence để nâng cao hiệu quả phát hiện.
- Thường xuyên trao đổi với khách hàng để điều chỉnh dịch vụ phù hợp.
Các Thành Phần Cốt lõi Trong Mọi Mô Hình SOC
- Quản trị công cụ: Vận hành và tối ưu hóa hệ thống SIEM, IDS/IPS, EDR, tường lửa và các công cụ bảo mật liên quan.
- Tình báo mối đe dọa: Tích hợp và cập nhật thường xuyên nguồn threat intel theo ngữ cảnh tổ chức.
- Giao tiếp và phối hợp: Làm việc chặt chẽ với các phòng ban như IT, pháp lý, quản lý rủi ro và lãnh đạo doanh nghiệp.
- Đào tạo và mô phỏng: Thực hiện các bài tập Red Team/Blue Team để kiểm tra khả năng phản ứng và nâng cao kỹ năng thực chiến.
- Báo cáo và đo lường hiệu quả: Theo dõi các chỉ số như MTTD (Mean Time to Detect) và MTTR (Mean Time to Respond) để đánh giá năng lực vận hành SOC.