Tweet
Quyền truy cập (Permissions) là gì?
**Quyền truy cập** là những quyền được định nghĩa để thực hiện các hành động trên hệ thống. Chúng thường gắn với file, thư mục hoặc tiến trình, quyết định ai (hoặc cái gì) được phép đọc (read), ghi (write), hay thực thi (execute). Việc áp dụng quyền truy cập giúp đảm bảo người dùng và hệ thống chỉ tương tác với các tài nguyên cần thiết cho vai trò của họ, từ đó hạn chế tối đa việc lạm dụng hay sai sót có thể dẫn đến sự cố bảo mật. Nói đơn giản, đây là "cánh cửa bảo vệ" cho hệ thống của bạn đó!
Quyền truy cập trên Windows
Trong Windows, quyền truy cập là phần cốt lõi của mô hình kiểm soát truy cập, bao gồm quyền, quyền sở hữu đối tượng, quyền kế thừa, quyền người dùng và kiểm tra đối tượng. Hệ điều hành sử dụng **SIDs (Security Identifiers)** để đại diện cho người dùng và nhóm – còn gọi là các **chủ thể bảo mật**. Những SIDs này được gán quyền và phép để quyết định hành động của họ trên các đối tượng như file, thư mục, máy in, hay khóa registry.
Windows dùng **Access Control Lists (ACLs)** để quản lý quyền, cho phép người quản lý tài nguyên làm mấy việc sau:
■ Chặn truy cập từ người dùng và nhóm không được phép.
■ Đặt giới hạn rõ ràng cho người dùng và nhóm được phép truy cập.
Quyền có thể được thiết lập cho nhiều đối tượng: file, đối tượng Active Directory, hay đối tượng hệ thống như tiến trình. Các quyền phổ biến gồm: đọc (read), chỉnh sửa (modify), đổi chủ sở hữu (change owner), và xóa (delete). Thường thì chủ sở hữu sẽ đặt quyền ở cấp container để dễ quản lý hơn.
Windows còn hỗ trợ tính năng kế thừa (inheritance): các đối tượng con sẽ tự động nhận quyền từ container mẹ. Cái này giúp việc quản lý quyền trên hàng loạt đối tượng trở nên đơn giản hơn nhiều!
---
Quyền truy cập trên Linux
Linux có mô hình quyền truy cập đơn giản nhưng siêu hiệu quả, cực kỳ quan trọng cho bảo mật hệ thống. Quyền trong Linux được hiển thị bằng lệnh `ls -l` và chỉnh sửa bằng lệnh `chmod`. File và thư mục trong Linux có ba bộ quyền:
■ Quyền của chủ sở hữu (Owner)
■ Quyền của nhóm (Group)
■ Quyền của người khác (Others)
Quyền được biểu diễn bằng ký hiệu (r: đọc, w: ghi, x: thực thi) hoặc bằng số octal (4: đọc, 2: ghi, 1: thực thi).
Với thư mục, quyền hoạt động hơi khác:
■ Read (r): Xem nội dung thư mục.
■ Write (w): Sửa nội dung thư mục, như thêm hoặc xóa file.
■ Execute (x): Truy cập thư mục và thông tin metadata của nó.
Linux cũng hỗ trợ các quyền đặc biệt như SUID, SGID, và sticky bit, mang lại thêm đặc quyền ngoài bộ quyền chuẩn.
Mẹo hay khi dùng quyền truy cập
- Trên Windows: Nên cấp quyền cho **nhóm bảo mật** thay vì từng người dùng riêng lẻ. Cách này an toàn hơn, dễ quản lý hơn, và còn giúp hệ thống chạy mượt mà hơn nữa!
- Trên Linux: Dùng lệnh `chown` và `chgrp` để đổi chủ sở hữu và nhóm của file. Đây là một lớp kiểm soát bổ sung cực kỳ hữu ích.
**Quyền truy cập** là những quyền được định nghĩa để thực hiện các hành động trên hệ thống. Chúng thường gắn với file, thư mục hoặc tiến trình, quyết định ai (hoặc cái gì) được phép đọc (read), ghi (write), hay thực thi (execute). Việc áp dụng quyền truy cập giúp đảm bảo người dùng và hệ thống chỉ tương tác với các tài nguyên cần thiết cho vai trò của họ, từ đó hạn chế tối đa việc lạm dụng hay sai sót có thể dẫn đến sự cố bảo mật. Nói đơn giản, đây là "cánh cửa bảo vệ" cho hệ thống của bạn đó!
Quyền truy cập trên Windows
Trong Windows, quyền truy cập là phần cốt lõi của mô hình kiểm soát truy cập, bao gồm quyền, quyền sở hữu đối tượng, quyền kế thừa, quyền người dùng và kiểm tra đối tượng. Hệ điều hành sử dụng **SIDs (Security Identifiers)** để đại diện cho người dùng và nhóm – còn gọi là các **chủ thể bảo mật**. Những SIDs này được gán quyền và phép để quyết định hành động của họ trên các đối tượng như file, thư mục, máy in, hay khóa registry.
Windows dùng **Access Control Lists (ACLs)** để quản lý quyền, cho phép người quản lý tài nguyên làm mấy việc sau:
■ Chặn truy cập từ người dùng và nhóm không được phép.
■ Đặt giới hạn rõ ràng cho người dùng và nhóm được phép truy cập.
Quyền có thể được thiết lập cho nhiều đối tượng: file, đối tượng Active Directory, hay đối tượng hệ thống như tiến trình. Các quyền phổ biến gồm: đọc (read), chỉnh sửa (modify), đổi chủ sở hữu (change owner), và xóa (delete). Thường thì chủ sở hữu sẽ đặt quyền ở cấp container để dễ quản lý hơn.
Windows còn hỗ trợ tính năng kế thừa (inheritance): các đối tượng con sẽ tự động nhận quyền từ container mẹ. Cái này giúp việc quản lý quyền trên hàng loạt đối tượng trở nên đơn giản hơn nhiều!
---
Quyền truy cập trên Linux
Linux có mô hình quyền truy cập đơn giản nhưng siêu hiệu quả, cực kỳ quan trọng cho bảo mật hệ thống. Quyền trong Linux được hiển thị bằng lệnh `ls -l` và chỉnh sửa bằng lệnh `chmod`. File và thư mục trong Linux có ba bộ quyền:
■ Quyền của chủ sở hữu (Owner)
■ Quyền của nhóm (Group)
■ Quyền của người khác (Others)
Quyền được biểu diễn bằng ký hiệu (r: đọc, w: ghi, x: thực thi) hoặc bằng số octal (4: đọc, 2: ghi, 1: thực thi).
Với thư mục, quyền hoạt động hơi khác:
■ Read (r): Xem nội dung thư mục.
■ Write (w): Sửa nội dung thư mục, như thêm hoặc xóa file.
■ Execute (x): Truy cập thư mục và thông tin metadata của nó.
Linux cũng hỗ trợ các quyền đặc biệt như SUID, SGID, và sticky bit, mang lại thêm đặc quyền ngoài bộ quyền chuẩn.
Mẹo hay khi dùng quyền truy cập
- Trên Windows: Nên cấp quyền cho **nhóm bảo mật** thay vì từng người dùng riêng lẻ. Cách này an toàn hơn, dễ quản lý hơn, và còn giúp hệ thống chạy mượt mà hơn nữa!
- Trên Linux: Dùng lệnh `chown` và `chgrp` để đổi chủ sở hữu và nhóm của file. Đây là một lớp kiểm soát bổ sung cực kỳ hữu ích.